اعتماد؛ مهم‌ترین گنج زندگی

حس اعتماد؛ حسی دوسویه است، پس لازم است زوجین هر یک برای رسیدن به این هدف مشترک تلاش کنند و از دوران عقد که دوران اعتماد‌سازی نامیده‌ شده است، استفاده نمایند...  

دختر و پسر، قبل از ازدواج با شناخت نسبی، به یکدیگر اعتماد کرده و تصمیم آن‌ها برای ازدواج قطعی می‌شود. اما آیا همین شناخت اندک برای ادامه مسیر کافی است؟

در واقع، یکی از مسائل مهم در زندگی مشترک وجود حس اعتماد بین زوجین است که طبیعتاً به یک‌باره ایجاد نمی‌شود و احتیاج به صرف زمان، مهارت و تلاش طرفین دارد تا این حس که به تازگی ایجاد شده استحکام بخشد و جایگاه خود را در روابط زوجین پیدا کند. در صورت وجود اعتماد بین زوجین، حتی اگر حرفی ناخوشایند یا رفتاری نامطلوب مشاهده شود، تعبیر بدی نخواهد داشت و حداکثر ممکن است منجر به ارائه‌ی توضیحاتی شود. اما حس اعتماد؛ حسی دو سویه است، پس لازم است زوجین هر یک برای رسیدن به این هدف مشترک تلاش کنند و از دوران عقد که دوران اعتماد‌سازی نامیده‌ شده است، استفاده تمام و کمال را بنمایند. دقت نمایید که اعتماد! اصلی‌ترین گنج زندگی است که اگر از بین برود تقریباً محال است دوباره بتوانید بدستش آورید.

اصول کلی در ایجاد اعتماد:

صداقت

صداقت اعتماد ‌برانگیز است و بالعکس وقتی که در دوران عقد دروغ‌گویی و عدم صداقت بر روابط زن و شوهر سایه افکند، از امید آنان به داشتن زندگی موفق می‌کاهد و گاه زوجین را از دست یافتن به زندگی امیدبخش ناکام می‌سازد. رسول اکرم (ص) فرمودند: «راستى، آرامش است، و دروغ اضطراب.» (نصایح ‏ص: 15)

عمل به ادعا

ادعا کردن و عمل نکردن به آن، به از بین رفتن اعتماد کمک زیادی کرده و به مرور باعث سلب اعتماد می‌شود. وفای به عهد عامل ایجاد اعتماد متقابل است. پس هر چه زن و شوهر در دوران عقد از یکدیگر پیام‌های صادقانه و امیدبخش بیش‌تری دریافت نمایند، بر میزان اعتمادشان نسبت به یکدیگر افزوده می‌شود و بالعکس وقتی فرستنده پیام، مدام پیام و وعده‌ای می‌دهد که به آن عمل نمی‌کند، به تدریج از اعتماد همسر خود نسبت به خویش می‌کاهد.

امانت‌داری

از جمله عوامل دیگری که می‌تواند موجب اعتماد به همسر شود امانت‌دار بودن است. تصور کنید در دوران عقد چیزی را به عنوان امانت نزد همسر گذاشته‌اید و همسرتان آن را به شما باز نگرداند، در این حال شما کم‌تر می‌توانید اعتماد کنید و حال آن که اگر او امانت‌داری کرده بود، با این کار بر میزان اعتماد شما نسبت به خود می‌افزود.

رازداری

رازداری باعث خواهد شد اعتماد متقابل افزایش یابد. پس اگر همسرتان با شما رازی در میان نهاد و پس از مدتی آن را از شخص دیگر شنید که توسط شما انتشار یافته است، کم‌کم اعتمادش سلب خواهد شد، زیرا دیگر نمی‌تواند شما را فردی مطمئن برای حفظ اسرار خویش بداند و شما با افشای اسرار او برای دیگران زمینه بی‌اعتمادی را فراهم کرده‌اید.

پنهان‌کاری

مسئله‌ دیگری که موجب سلب اعتماد می‌گردد، پنهان‌کاری است. اگر همسرتان احساس کند شما همیشه از او اموری را پنهان می‌کنید قطعاً احساس می‌کند او را محرم خود نمی‌دانید.

البته این بدان معنا نیست که تمام اتفاقات روزانه خود را حتماً باید برای همسرتان گزارش دهید، لازم است آن‌چه را که مرتبط به اوست یا اثر قابل ملاحظه‌ای در زندگی مشترک‌تان دارد را با او در میان بگذارید. بدین ترتیب وقتی در دوران عقد آغازگر این امر باشید، قطعاً همسرتان خود را شریک زندگی شما تلقی می‌کند و از این که احساس می‌کند مورد اعتماد شماست، به احساس بالندگی دست می‌یابد. البته در بیان وقایع و مشکلات حتماً به میزان توانایی و ظرفیت همسر هم نگاه کنید و اگر بیان حادثه‌ای می‌تواند موجب پیدایش آسیب‌های روانی جدی برای وی شود و نیازی هم نیست آن را بداند و واقعه به گونه‌ای اتفاق افتاده که برملا نمی‌شود،‌ می‌توانید به خاطر حفظ سلامت روانی همسر از ذکر آن خودداری کنید، اما قطعاً نباید چنین رفتار شود که همسرتان احساس کند در زندگانی شما «اسرار پنهان» فراوان است. بدین ترتیب او ضمن از دست دادن اعتمادش نسبت به شما، از این به بعد درصدد کنجکاوی‌های فراوانی برمی‌آید تا به عمق مسائل پی ببرد و در زندگی مشترک هم همیشه بخشی از اوقات وی صرف کشف و اکتشاف اموری می‌گردد که شما آن را از وی پنهان می‌دارید و طبیعی است انتظار برود که چون شما مخفی‌کاری می‌کنید و اموری را از وی پنهان می‌نمایید، او نیز نسبت به شما رفتار متقابلی داشته باشد؛ دراین حال هر دو نسبت به یکدیگر اعتمادی ندارید.

پیش‌داوری

موضوع دیگری که موجب سلب اعتماد می‌گردد، مسئله‌ی پیش‌داوری‌های غلط است.

نکات پایانی در جلب اعتماد همسر

توجه به نکات زیر می‌تواند اثر قابل توجهی در ایجاد اعتماد برای زوجین داشته باشد.

- احترام به یکدیگر در حضور دیگران و نیز در زمانی که با یکدیگر در محیط خصوصی هستند.

- توجه به جنبه‌های مثبت همسر و بیان آن‌ها.

- آگاهی یافتن نسبت به حساسیت‌های یکدیگر و رعایت آن در روابط.

- اجتناب از بیان خاطرات دوران مجردی که زمینه حساس شدن و سوءظن همسر شما را بدنبال داشته باشد.

- وقت خود را صرف عشق‌ورزی به همسر خود کنید. با بیان عبارات محبت‌آمیز «تو جایگاه خاصی در زندگی‌ام داری. علاقه هیچ‌کس بجز تو در دلم نیست. من به تو اعتماد دارم و به وجود تو در کنارم افتخار می‌کنم... ) و تهیه هدایایی هر چند کوچک به او یادآوری می‌کند همواره یاد او همراه شماست.

- در خیابان، پارک یا اماکن عمومی و حتی در میهمانی‌ها سعی کنید نگاه‌ها، خنده‌ها و سایر رفتار خود را کنترل نمایید.

- وقتی همسرتان احساس می‌نماید دچار اشتباه شده و شما را ناراحت کرده، عذرخواهی می‌کند و این بیانگر صداقت شوهر شماست و انعطاف‌پذیری او را در زندگی نشان می‌دهد. شما باید قدر این ویژگی مثبت شوهرتان را بدانید و درصدد تلافی و مچ‌گیری از ایشان نباشید. بنابراین سعی کنید در مقابل این جنبه مثبت همسرتان شما نیز گذشت داشته باشید. انعطاف‌پذیری به معنای عقب‌نشینی و کوتاه آمدن نیست، بلکه لازمه استحکام در روابط اجتماعی بویژه روابط زناشویی است. چه این‌که اگر زن و شوهر در مقابل هم انعطاف‌پذیر نباشند هردوی آن بالاخره روزی شکسته خواهند شد و شکستن حریم زناشویی خطرات بدی را بدنبال خواهد داشت.

فاطمه سالمی- کارشناس مطالعات خانواده

منبع: سایت آستان مهر