روانشناسی کودک > علائم بروز حسادت در کودک

فاطمه سالمی

حسادت واکنش تضادها وکشمکشهای کاملاًناشناخته و مهمی است که از دوران کودکی در شخص به وجود آمده و باقی می ماند ... 

فاطمه سالمی

یکی از شایع ترین واکنشهایی است که اغلب در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود و همیشه موقعی بروز می کند که عامل رقابت یا همچشمی مطرح باشد . حسادت واکنش تضادها وکشمکشهای کاملاًناشناخته و مهمی است که از دوران کودکی در شخص به وجود آمده و باقی می ماند واز لحاظ اجتماعی برای شخص حائز کمال اهمیت است .زیرا علاوه بر ایجاد عصبانیت ،تنفر و احساس خود کم بینی در کودک باعث میشود که در سنین بالاتر شخص تماس خود را با محیط و افراد از دست بدهد و تنها بماند .

حسادت غالباًبا ترس درونی و خشم توام است .اکثر قریب به اتفاق پژوهشگران عقیده دارند که حسادت در دختران به مراتب بیشتر از پسران مشاهده شده است . از سوی دیگر بیشتر روانشناسان معتقدند حسادت معقول یا کمی حسادت مانند اضطراب جهت پیشرفت در امور زندگی ضروری است و باعث فعالیت و تلاش فرد شده و او را به هدف می رساند . حسادت بیش از حد مانند اضطراب زیاد جنبه مرضی پیدامی کند و در تطبیق و سازش کودک اختلال ایجاد می نماید . بین سنین 1 تا 5 سالگی حسادت واکنشی طبیعی است و تقریبا ًدر همه کودکان دیده می شود .محرک اصلی حسادت در همه کودکان تمایل به داشتن مادر به طور انحصاری است و موقعی به چشم می خورد که مادر کودک دیگری به دنیا می آورد . مهمترین علت خانوادگی وجود رقابت و همچشمی یا کوشش برای برابری بین برادر وخواهر است .البته رقابت بین برادر وخواهر همیشه باعث ایجاد حسادت نمی شود .

حسادت برای کودک نو رسیده ممکن است به صور مختلف مانند شب ادراری ،حالت غیظ و خشم ،اضطراب وافسردگی و حتی برگشت به عادات دوران کودکی تظاهر نماید . برخی عقیده دارند این نوع حسادت بیشتر موقعی به چشم می خورد که کودک بین دو وچهار سالگی است . چون قبل از دو سالگی کودک هنوز آن قدر عاقل نیست که حسادت بورزد و از طرف دیگر معمولاًهمراه با کودکان دیگر در خانواده بزرگ می شود و بعد از چهار سالگی هم چون کودک بزرگ شده و به کودکستان می رود و دوستانی در آنجا دارد حسادت کمتر مشاهده می شود . ولی در فاصله بین دو وچهار سالگی کودک به علت وابستگی شدید به مادر بیشتر ناراحت می شود .بعضی از متخصصان خود خواهی و کله شقی را از نشانه های افراد حسود می دانند .

بهترین روش پی بردن به حسادت کودکان نقاشی وبازی درمانی است .به عنوان مثال وقتی از کودک مبتلا به حسادت درخواست شد که اسامی اعضای خانواده را بنویسد ،کودک نام فردی را که دوست نداشت را یادداشت نکرد و حتی وقتی به وی یاد آوری شد که به نظر می رسد کسی را فراموش کرده است ،با قدری تامل جواب داد که «نه »من اسم همه کسانی را که دوست داشتم ،نوشتم .

از کودک مبتلا به حسادت تقاضا شد که ساختمان خانه خودشان را نقاشی کند و اتاقهای افراد خانواده را مشخص نماید .کودک پس از نقاشی محلی برای فرد مورد تنفر تعیین نکرد .

کودک در بازی با عروسکهای مختلف به عروسکی که به نام شخص مورد تنفر نامگذاری شده است توجهی نمی کند یا آن را پاره می کند کتک می زند و حتی دیده شده است که آن را در آتش می سوزاند بعضی عقیده دارند که بازی درمانی و نقاشی ضمن اینکه یک روش تشخیصی و پی بردن به علت حسادت است یک روش درمانی نیز هست زیرا فرد به وسیله آن احساساتش را بیان و خود را تخلیه می کند در خانواده هایی که بیش از دو یا سه فرزند دارند حسادت بیشتر به چشم می خورد .   در این خانواده ها حمایت   مادر از یک کودک باعث ایجاد حسادت یا شدت آن در کودکان دیگر می شود . بنابر این والدین در بروز ،شدت یا کاهش حسادت و رقابت بین کودکان خود نقش مهمی به عهده دارند. والدین باید حسادت کودکان خود را بپذیرند،تحمل داشته باشندو کوشش کنند که با محبت ،صرف وقت بیشتر و متقاعد ساختن کودک بزرگتر واکنش حسادت را کاهش داده و مجرای صحیحی برای بروز آن جستجو نمایند . تنبیه کودک به علت حسادت باعث می شود احساس رقابت کم کم به دشمنی و انتقام جویی تبدیل گردد .

بدیهی است که نوزاد بیشتراوقات را در خواب می گذراند و مادر وقت اضافی دارد که به کودک بزرگتر خود برسد .اگر مادر به طور مثال مشغول شیر دادن یا نظافت کودک کوچکتر است پدر می تواند با کودک بزرگتر بازی کند یا طوری او را مشغول کند که احساس طرد شدگی نکند . وظیفه مادر است که قبل از زایمان با بیان این مطلب که نورسیده ای به جمع آنها اضافه خواهد شد کودک بزرگتر ،نوزاد را مسبب وقایع ناگوار نداند و با او به رقابت نپردازد.

تمامی حقوق وب سایت محفوظ و انتشار مطالب فقط با ذکر منبع مجاز میباشد.

http://khanevadesalem.blogsky.com